TAKLİD NE DEMEKTİR?
Taklid, bir veya birkaç mesele hakkında bir müctehidin delilini bilmeden- ictihadına göre amel etmektir. Taklid için dil ile bir şey söylemek icab etmez. Kalben niyet etmek kafidir. Taklid, müctehid için haram, müctehid olmayan kimse için bir müctehidi taklid etmek vaciptir. Akıl ve baliğ olan kimsenin amel ve taat hayatına başladığı zaman bugün mevcut olan dört hak mezhepten birisini taklid etmek hususunda serbesttir. Sonra istediği zaman da muvakkat veya sürekli olarak başka bir mezhebe geçebilir.
Taklıdin altı şartı vardır:
1- Bir mes`elede bir mezhebi taklid için o meselede o mezhebin şart ve vaciplerini bilmek. Mesela: bir Şafi`i, abdest hususunda Hanefi mezhebini taklid edecekse abdestin şart ve vaciplerini Hanefi mezhebine göre bilmesi ve onlara riayet etmesi gerekir.
2- Vuku`dan sonra olmaması.
3- Keyfi ve kolayını yaşamak için değil meşru bir sebebe binaen taklid etmek.
4- Şafi`i ve Hanefi gibi müctehid-i mutlak veya Ebu Yusuf ve Muhammed ve Müzeni gibi müctehid fil` mezheb veya Kerhi ve Nevevi gibi müctehid fil` mesa`il gibi bir müctehidi taklid etmek.
5- Telfik etmemek. Mesela Şafi`i mezhebini takliden başının dörtte birini değil, onda birini mesh eder. Hanefi mezhebini takliden de eli yabancı bir hanıma dokunur ve böylece namazını kılarsa namazı sahih değildir. Çünkü abdesti ne Şafi`i`ye göre ne de Hanefi`ye göre vardır.
6- Bir mezhebi taklid eden kimsenin kadının hükmüne muhalefet etmemesi.
Eş_Şeref el-Barizi vel `izz bin Abdusselam gibi ulema muayyen bir mezhebi taklid etmek gerekmez, demişler ise de ulemanın çoğu belli bir mezhebi taklid etmenin lüzümlü olduğunu söylüyorlar. Ancak avam tabaka fıkıh meselelerinde mümeyyiz olmadıkları için müftünün fetvasına göre hareket edeceklerdir.