Hac nasıl yapılır? İfrad, Temettu ve Kiran haccı nedir?
Hacca gitmek isteyen kimse, bu kutsal görev için helal kazanç temin eder. Yola çıkmadan önce varsa borçlarını öder, hak sahipleri ile helalleşir. Günahlarının bağışlanması için tevbe edip Allah’tan af diler. Kazaya kalmış ibadetleri varsa mümkün olduğu kadar kaza eder. Yola çıkacağı zaman evinde iki rekât namaz kılar. Aile fertleri, dostları ve yakınları ile helalleşip veda ederek yola çıkar. Yolculukta ve hac ibadeti esnasında başkalarını incitecek kötü söz ve davranışlardan sakınır.
İhrama girme yeri olan Mikat sınırına gelmeden önce tırnaklar kesilir, gerekli vücut temizliği yapılır ve mümkünse gusledilir, değilse abdest alınır. Erkekler giydikleri bütün elbiselerini çıkararak Izar ve Rida denilen iki parça örtüye sarılırlar. İhramlı oldukları sürece ayak ve başlarını açık bulundururlar. Kadınlar ihrama girerken elbiselerini çıkarmazlar.
Bundan sonra Mikat sınırında -İhramın sünneti- niyetiyle iki rekât namaz kılınır ve hacca niyet edilerek telbiye getirilir. Böylece ihrama girilmiş olur. İhram devam ettiği sürece ihramlıya yasak olan şeylerden sakınmak gerekir.
Mekke’ye varılınca gusül yapılır veya abdest alınır. Sonra Haremi Şerife gidilerek Kâbe’nin etrafında kudüm tavafı yapılır ve ardından iki rekât tavaf namazı kılındıktan sonra Safa ile Merve arasında usulüne uygun olarak sa’y yapılır. Hacı adayı bundan sonra ihramlı olarak Mekke’de kalır. Burada kaldığı süre içinde mümkünse namazları Harem-i Şerif’te kılmak, fırsat buldukça nafile tavaf etmek çok sevaptır.
Terviye günü, yani Arefe’den bir gün önce Arafat’a çıkılır. Arefe günü güneş batıncaya kadar Arafat’ta kalınır. İbadet ve dua ile vakitler değerlendirilir. Burada öğle ile ikindi namazları cemaatle öğle vaktinde birlikte kılınır. Buna Cem’i Takdim denilir. Öğleden sonra vakfe yapılır. Güneş battıktan sonra aksam namazı kılınmadan Müzdelife’ye hareket edilir. Müzdelife’de aksam ve yatsı namazları cemaatle yatsı vaktinde birlikte kılınır. Buna Cem-i Tehir denilir. Geceyi Müzdelife’de geçiren hacı adayları şeytan taşlamak için kullanılacak taşları burada toplar.
Bayram sabahı, sabah namazı erken kılınarak, Müzdelife Vakfesi yapılır. Hava aydınlandıktan sonra Mina’ya hareket edilir.
Bayramın Birinci Günü Mina’da Sırasıyla:
* Akabe Cemresine yedi taş atılır.
* Saçlar tıraş edilerek ihramdan çıkılır (İfrad haccı yapanlara kurban kesmek vacip olmadığından, bunlar Akabe Cemresine taş attıktan sonra tıraş olup ihramdan çıkarlar. Temettü veya Kıran haccı yapanlar Akabe Cemresi’ne taş atıp kurban kestikten sonra tıraş olur ve ihramdan çıkarlar).
* Vakit ve imkân bulunursa aynı gün Mekke’ye gidilerek farz olan ziyaret tavafı yapılır.
Bayramın İkinci Günü Sırasıyla:
Küçük, orta ve akabe cemrelerine yedişer taş atılır. Bayramın birinci günü ziyaret tavafını yapamayanlar ikinci günde yaparlar.
Bayramın üçüncü Günü:
Yine Küçük, orta ve akabe cemrelerine yedişer taş atılır. Aynı gün Mina’dan Mekke’ye dönülünce veda tavafı yapılarak hac vazifesi tamamlanmış olur.
Uygulamasını anlattığımız İfrad haccıdır. Temettü ve Kıran haclarının yapılışında bazı farklılıklar vardır.
Temettü Haccı
Temettü haccı yapacak olan kimse Mikat sınırında umre için ihrama girer. Mekke’ye gelince usulüne uygun olarak umreyi yaptıktan sonra tıraş olur ve ihramdan çıkar. Terviye gününe kadar. (Yani Arefe gününden bir gün önce) Mekke’de ihramsız olarak bekler. Terviye günü Mekke’de hac için yeniden ihrama girer ve yukarıda anlatıldığı gibi hac vazifelerini yapar.
Ancak İfrad haccından farklı olarak:
1. Bayramın birinci günü Cemre Akabesine taş attıktan sonra kurban keser, ondan sonra tıraş olur ve ihramdan çıkar.
2. Ziyaret tavafından sonra haccın sa’yin yapar.
Kıran Haccı
Kıran haccı yapacak olan Mikat sınırında hem hac, hem de umreye ikisine birden niye ederek her ikisi için de bir ihrama girer. Mekke’ye varınca önce umre yapar, umreyi tamamladıktan sonra haccın kudüm tavafını, peşinden de haccın sa’yini yapar. Fakat ihramdan çıkmaz. İhramlı olarak bekleyip Terviye günü gelince Arafat’a çıkarak tarif edildiği gibi hac vazifelerini yerine getirir.
Kıran haccında da İfrad haccından farklı olarak: Bayramın birinci günü Cemre Akabesine taş attıktan sonra kurban keser, ondan sonra tıraş olur ve ihramdan çıkar.